خبرنامه جمعیت داوطلبان سبز‎ (شماره ۳۶)

یک روز پس از آنکه معاون طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست از خطر ورود دریاچه ارومیه به فهرست قرمز مونترو خبر داد، رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران گفت: با وضع فعلی دریاچه ارومیه، امیدی به احیای این دریاچه نیست و حتی احتمال دارد که تا ۳ سال آینده به کلی خشک شود.

ایران دشتهای وسیع در معرض باد و آفتاب دارد؛ این یعنی توان بالقوه بالای ما در استفاده از این منابع انرژی از طرفی اکنون استفاده از سوخت هایی مثل بیودیزل در کشورهای صنعتی علیرغم قیمت بالاتر یک فرهنگ است اما ما در داخل کشور خود به دلایل مختلف از سوختهایی استفاده می کنیم که آلاینده های محیطی را بسیار افزایش داده و ما را با تاسف فراوان در سر لیست آلوده ترین شهرها وکشورهای جهان قرار داده است.

به گزارش ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، عباس رجایی با یادآوری ارجاع طرح مقابله با ریزگردها در استان های جنوبی و طرح کاهش آلودگی هوا از سوی برخی نمایندگان به کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس، افزود: کمیسیون کشاورزی مجلس با ادغام این دو طرح که شباهت های زیست محیطی بسیاری نیز داشتند طرحی با نام هوای پاک را در دستور کار خود قرار داد.

برنامه جهانی گردآوری اطلاعات جامع از ماهی‌های آب شیرین تحت عنوان برنامه «Fish BioBlitz» با هدف همراه کردن دوستداران طبیعت با برنامه حفاظت از ماهی‌های آب شیرین در روز «جهانی تالاب‌ها» آغاز شد. به گزارش سرویس «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این برنامه با همکاری گروه کارشناسان ماهی‌های آب شیرین (FFSG) در اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN)، سازمان جهانی حفاظت از محیط زیست (CI)، مرکز جهانی اطلاعات ماهی‌ها (فیش بیس)، جمعیت ماهیگیران جزایر بریتانیا و شبکه تنوع زیستی زمین اجرا می‌شود و هدف از آن ارائه یک برنامه جهانی حفاظت از ماهی‌های آب شیرین است.

معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: به دلیل نبود ارزیابی‌های لازم و کافی این سازمان با انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه مخالف است. به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، معصومه ابتکار در جلسه کارگروه نجات این دریاچه، با بیان اینکه به همین علت تاکنون سازمان حفاظت محیط زیست با طرح انتقال آب ارس به دریاچه ارومیه موافقت نکرده است، اظهار کرد: این طرح نیازمند ارزیابی‌های زیست محیطی است که تاکنون در این زمینه مطالعاتی صورت نگرفته است. وی گفت: بر همین اساس طرح انتقال آب ارس به دریاچه ارومیه به هیچ عنوان مورد تایید سازمان حفاظت از محیط زیست نیست. ابتکار انتقال آب مجازی به حوضه دریاچه ارومیه را مناسب ندانست و افزود: این طرح علاوه بر اینکه دستاوردهای اقتصادی ندارد به بخش کشاورزی منطقه نیز زیان‌رسان خواهد بود.

مفامات باغ وحش کپنهاگ پایتخت دانمارک روز یکشنبه ۷ فوریه زرافه‌ سالمی را کشتند و لاشه‌اش را خوراک شیرها کردند. به گزارش رویترز مقامات باغ وحش می‌گویند اقدام‌شان در کشتن این زرافه بر اساس مقررات ضد تخم‌کشی بسته (inbreeding) انجام داده‌اند که برای تضمین سلامت جمعیت زرافه‌ها است. این زرافه که ماریوس نام داشت با تپانچه مخصوص کشته شد و بعد در حضور تماشاچیان از جمله کودکان پوستش کنده و لاشه‌اش قطعه قطعه شد و جلوی شیرهای باغ وحش انداخته شد.

دیدگاه
خواندن این خبر و دیدن تصاویر بسیار ناراحت کننده ی آن، برای من بسیار تأمل برانگیز بود. تردیدی نیست که جنبه های مختلف خشونت بشر ریشه های روانشناختی دارند . اما اغلب با خودم فکر میکنم چه عواملی میتوانند باعث علنی کردن خشونت آنهم علیه موجوداتی شوند که آزاری را برای کسی ایجاد نکرده اند. همانند این زرافه در باغ وحش کپنهاگ و در میان قاره ای بنام “اروپا”!
بدرستی نمیدانم این زرافه با یک تپانچه عادی کشته شده یا به یک روش بدون خشونت. اما فکر میکنم اگه با تپانچه ی عادی کشته شده باشه، اینکار در وهله ی نخست خشونت علیه حیوان بوده است. در مورد ادامه ی کار هم نتیجه ی نمایش چنین کاری ترویج خشونت علیه حیوانات است که علاوه بر کودکان میتواند شامل بزرگسالان هم باشد. به عنوان مثال من خود از کودکی بیننده و علاقمند به فیلمهای رازبقاء بودم. فیلمهایی که اغلب دربرگیرنده ی صحنه های شکار توسط درندگان هم میشدند و با اینحال هرگز حسی به بدی دیدن عکسهای کنده شدن پوست این زرافه با یک چاقو نداشتم. چه رسد به اینکه بطور مستقیم نظاره گر کل این ماجرا باشم.
باید تاکید کنم که منظور من از بیان این موضوع، انتقاد به دلایل کشتن این زرافه نیست. بلکه انتقاد و یا بهتر بگویم بیزاری از نحوه ی کشتن (درصورتیکه خشونت بار بوده باشد) و مهمتر از آن نمایش این کشتن بصورت کندن پوست و قطعه قطعه کردن این حیوان زیبا در برابر دیدگان عموم و بویژه کودکان است.

آرمین زاهدی

دیدگاه
اتحادیه باغ‌وحش‌های اروپا از این عمل دفاع کرده و دلایل خودش را عنوان کرده است: http://edition.cnn.com/2014/02/10/opinion/giraffe-cull-argument-for/. ‎
به طور کلی گفته است که برای حفظ سلامت گونه زرافه مهمتر از هر یک از زرافه‌ها است و برای این مسئله نیاز است که تنوع زیستی مناسبی از آن‌ها بر قرار باشد. این زرافه مورد نظر عملا خلاف این تنوع بوده است. آن‌ها نمی‌توانستند که زرافه را در طبیعت رها کنند چون که به احتمال زیاد توانایی تطبیق را نداشته و بعد از رنج زیاد می‌مرده و آن‌ها صرفا در موارد خاص طبق پیشنهاد IUCN این کار را می کنند. در عین حال نگه‌داشتن زرافه اما مقطوع‌النسل کردن آن مشکلاتی داشته. برای زرافه‌های ماده سقط جنین خطرناک است و برای زرافه‌های نر مسائل خاص خودش را دارد. همچنین نگه داشتن یک زرافه از این رسته ژنتیکی جای یک زرافه دیگر را می‌گیرد. شعب این اتحادیه که باغ وحش کپنهاگ یکی از آنها است، دارای هفتصد زرافه هستند. دادن زرافه به یک باغ وحش دیگر عضو شبکه مشکل ژنیتیکی را حل نمی‌کرده و اتحادیه از دادن حیوان به باغ‌وحش‌ها دیگر که استاندارد نامشخصی از نگهداری حیوانات دارند پرهیز می‌کند. این حرف‌های این اتحادیه است و البته صحت نظرش کار من نیست. اما در بخش آخر که گوشت این حیوان به شیر‌های باغ‌وحش داده شده البته خود عمل که هیچ مشکلی ندارد اما ظاهرا این عمل در جلوی بازدید کنندگان از جمله بچه‌ها اتفاق افتاده که شاید نمایش این عمل در برابر بچه‌ها با توجه به تفاوت فضای استدلالی آن‌ها عملی مشکل زا بوده است.
[باید توجه کرد] که خشونتی اگر اتفاق افتاده باشه علیه کودکان بوده و نه حتی عموم مردم و نه البته زرافه. در عین حال کسانی که متخصص بودند و انتقاد داشته‌اند سر ماجرا بیشتر به این کار داشته‌اند که از لحاظ روابط عمومی باغ‌وحش‌ها نباید به مسئله این طوری برخورد می‌شد و بر خلاف نظر باغ وحش کپنهاگ که می‌خواسته «چرخه‌ حیات» را برای بازدیدکنندگان نمایش دهد عملا این اتفاق آموزشی به آن صورت که باید اتفاق می‌داده رخ نداده . http://www.cbc.ca/news/world/giraffe-s-killing-in-copenhagen-reveals-zoos-dark-culling-practices-1.2530562
در مورد نحوه کشتن، اینکار با تپانچه معمولی انجام نشده است بلکه با یک وسیله خاص بوده که اصولا در این جور موارد استفاده می‌شود: http://en.wikipedia.org/wiki/Captive_bolt_pistol در این گونه موارد هم اصولا یک سری آیین‌نامه وجود دارد: https://www.avma.org/KB/Policies/Documents/euthanasia.pdf
امحاء از این دست هم یک کار معمول در همه باغ وحش‌ها هست و اصولا وقتی که تصمیم اخلاقی دایر بر بودن و نبودن باغ‌وحش را با جواب مثبت اتخاذ می‌کنیم یک بخشی از عواقب آن نیاز به انجام کارهایی از این دست است. توجه کنید که کلا سر و صدای این ماجرا به دلیل جدابیت گونه زرافه است و گرنه همیشه‌ جانوران کمتر جذاب وارد این فرایند می شوند و خوراک گونه‌های شکارچی باغ وحش می‌گردند. در مورد نوع کشتن هم تقریبا همه کشتن‌های بی‌درد فارغ از وسیله آن برای موجودی که کشته می‌شود از یک دسته هستند. یعنی تا زمانی که درد قبل از مرگ وجود نداشته باشد یا در حداقل آن نباشد برای موجود فرقی نمی کند. یعنی تپانچه معمولی و تپانچه خاصی که گفتم اگر مرگ بی درد داشته باشند برای خود زرافه تفاوت ندارند. چیزی تفاوت دارد نگاه بیرونی مردم است که به نظر من بسیار هم مهم است چون اصولا هدف اصلی از داشتن باغ‌وحش همین نگاه‌های بیرونی مردم است و گر نه اگر باغ وحش‌ها کارکرد دیگری داشتند اصولا تمام ساختار و جایگاهشان کلی فرق می‌کرد. برای مردم تپانچه موجودکش که برای کشتن آدم از راه دور و یا شکار طراحی شده نماد خشونت خون‌ریزی است و کشتن هر چیزی با تپانچه‌ی انسان‌کش وقتی که روش‌های دیگر موجود باشد یک جا باز کردن برای آن در اذهان عمومی است و یک جور خشونت علیه جامعه و نه علیه خود زرافه. اگر چه بگذریم که نقش تفنگ‌های اسباب‌بازی خیلی بالاتر از این چیز‌هاست. نهایتا به نظر می‌رسد که در واقعه کپنهاگ از تپانچه معمولی استفاده نشده است.
در مورد این که چه حسی به بزرگسالان (جدا از بچه‌ها) باید دست بدهد باید در ابتدا جمعیت بزرگی از آن‌ها پاسخ‌گویی این باشند که بالاخره ذبح حیوانات برای خوراک و یا این که غزالی که خوراک شیر می‌شود را بر می‌تابند و یا نه . بعد از این مرحله باید دید که مرگ به چه مناسبتی را می‌پذیرند. مثلا مرگ جانور برای پالتو پوست خز را می‌پذیرند؟ استفاده از چرم حیوانی که به مناسبت دیگر (مثلا خورکی) کشته شده چه؟ استفاده اسکیمو‌ها از پوست فوک را چطور؟ آیا همه حیوان‌ها یک‌سان هستند یا خیر (مثلا می‌شود باکتری‌ها را زدود یا نه؟ پشه را می‌شود نفله کرد یا نه؟ سگ را چطور؟) . نظرشان در مورد مرگ جانوران (و حتی انسان‌ها!) به علت فرایند‌هایی که انجام می‌دهیم و غیر مستقیم بر زندگی آن‌ها تاثیر می‌گذارد چیست (ماشینی که هر روز با آن آلودگی به هوا اضافه می‌کنی و حتی وسیله نقلیه عمومی) ؟ بعد از همه این سوال‌ها آن وقت باید از خودمان بپرسیم که انجام عمل اتانوزیا (ethanosia) باید در جلوی چشم همگان باشد و یا در پشت پرده (مثل خیلی چیزهای دیگری که جامعه پذیرفته که باید در پشت پرده باشند)؟ نهایتا این که اگر که قرار بر این شد که در جلوی چشم همگان باشد (چون مثلا بخش معمولی از زندگی جانوران است) آیا به اندازه کافی به بازدید‌کنندگان هشدار لازم در مورد احتمال تاثیر برانگیز بودن صحنه ما قبل آن داده شده است یا نه (مثل فیلم‌ها که هشدار می‌دهند).

شهریار عیوض‌زاده

سروآباد- ایرنا – بر اساس گفته برخی کارکنان محیط زیست استان کردستان، حکم ۹۱ روز حبس فردی که پس از زخمی کردن یک روباه آن را شکنجه و سر بریده بود و از این کار خود فیلم هم گرفته بود در دادگاه تجدید نظر به ۱۰۰هزار تومان جریمه تغییر کرد.

بالاخره بعد از کش و قوسهای فراوان طرح یوز آسیایی بر روی پیراهنی که تیم ملی فوتبال در جام جهانی برزیل بر تن میکند، نقش بست. طرحی که روز جمعه ۱۱ بهمن ماه به طور رسمی توسط فیفا تأیید شد و مراسم رونمایی از آن، روز شنبه ۱۲ بهمن، در هتل المپیک تهران با حضور جمعی از اهالی فوتبال، هنر و محیط زیست برگزار شد. هیچ شکی نیست که دست اندرکاران این امر از جمله مسئولان ارشد سازمان گردشگری و سازمان حفاظت محیط زیست و تشکل‌های مردم‌نهاد فعال در زمینه حفاظت از یوز آسیایی که از حدود سه ماه پیش درگیر این مسأله هستند، نیتی خیر در این باره داشتهاند؛ اما نکته این جاست که آیا نقش بستن یوز -آن هم یوزی رو به انقراض- بر پیراهن یک تیم ورزشی به تنهایی میتواند پیامی خاص را به مخاطب عام که از دردسرهای یوز بی خبر هستند، منتقل کند؟

زیست بوم: نمی گویم سخت ترین شغل اما یکی از سخت ترین شغل های ایران همین شغل محیط بانی است.فقط کافی است یکبار ماموریتی را همراه با آنها انجام دهید تا به معنی واقعی بفهمید که جز عشق به حیات وحش و طبیعت چیز دیگری آنها را وادار به انجام این کار نمی کند. حال با توجه به وضعیت سختی که این گروه گمنام در کار دارد و در خط مقدم حفظ محیط زیست انجام فعالیت می کنند واقعا وظیفه ما (بخوانیم دولت و مجلس) نسبت به این افراد چیست. آیا حداقل وظیفه آن نیست که یک حقوقی به آنها بدهیم تا بتوانند چرخ زندگی را بگذرانند.

بررسی روشهای درست و اشتباه در تغذیه حیات وحش شهری و غیر شهری:

حیات وحش جانوری نیازمند تغذیه نادرست، نوازش و عکس یادگاری نیست‎

تهران – ایرنا – مدیر دیده بان حقوق حیوانات تاکید کرد: دوستداران حیوانات از تغذیه نادرست حیات وحش غیر شهری و شهری خودداری کنند. امیری شریفی توصیه کرد: تغذیه حیوانات وحشی با مواد غذایی صحیح در زمان کوتاه و صرفا به صورت امدادی باید صورت گیرد و این اقدام نباید موجب تغیر رفتار حیوان شود یا اعتمادظاهری حیوان را جلب کند. این اقدام باید با هدف جلوگیری از مرگ دسته جمعی ، مورد تایید کارشناسان باشد، با تماس و نزدیکی فیزیکی انسان – حیوان همراه نباشد و منجر به دشمنی مردم، جامعه و مسوولان با حیوانات نشود.

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: حدود یک ماه قبل ماده پلنگ جوانی در حالیکه هدف گلوله چهارپاره افراد ناشناس قرار گرفته بود در اطراف خرم آباد مشاهده و پس از بیهوشی جهت درمان به تهران منتقل شد. بعد از ظهر امروز (سه شنبه ۹۲/۱۱/۲۲) با حضور در کلینیک حیات وحش پارک پردیسان پیگیر آخرین وضعیت پلنگ خرم آباد (لورا) شدیم. دکتر ایمان معماریان، دامپزشک کلینیک حیات وحش پردیسان در این خصوص به خبرنگار دیده بان محیط زیست گفت: برخورد گلوله با ستون مهره ها منجر به ضایعه نخاعی در پلنگ خرم آباد شده است.

زاهدان- ایرنا- مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: یک قلاده پلنگ گرسنه با حمله به گله دام در شهرستان سرباز دو راس بزغاله را درید و بدون ایجاد مزاحمت توسط روستاییان، به دامان طبیعت بازگشت.